พระพยอม กลฺยาโณ อุทาหรณ์จากถุงกล้วยแขก

14 กุมภา วันวาเลนไทน์ วันที่ใครหลายคนสรรหาดอกกุหลาบมอบให้คนรัก เรา – กองบรรณาธิการนิตยสารโกง พากันเข้าสวน สรรหาสิ่งงดงามมามอบให้กับผู้อ่านเช่นกัน เพียงแต่สิ่งนั้นมิใช่กุหลาบสีใด เพราะเป็นคำสอนต้านโกง จากเจ้าอาวาส วัดสวนแก้ว พระราชธรรมนิเทศ หรือพระพยอม กลฺยาโณ พระนักเทศน์ที่ชาวไทยรู้จักดี

ก่อนลูกศิษย์ใกล้ชิดจะพาเราซ้อนท้ายรถจักรยานยนต์ลัดเลาะสุมทุมพุ่มไม้ไปสู่บริเวณก่อสร้างสวนธรรม ที่ซึ่งพระพยอมตรวจงานตั้งแต่เช้ายันค่ำ เราได้โทรศัพท์ไปสอบถามวันว่างเวลาสะดวกของพระพยอมจากเลขาฯ ประจำตัว ได้รับคำตอบว่า พระพยอมไม่ว่างสักวัน ให้กำหนดเวลานัดสัมภาษณ์เข้ามาเลย เมื่อได้เห็นการทำงานของพระพยอมแล้วจึงเข้าใจว่า ทำงานทั้งวัน เป็นอย่างไร

พระพยอมตรวจงานแปลงผัก สวนต้นไม้ และงานก่อสร้างอย่างใกล้ชิดทุกวัน หากมีนัดท่านจะปลีกมาคุยเป็นช่วงสั้นๆ อย่างกรณีที่เราเข้ามาขอภูมิคุ้มกันการโกงครั้งนี้

---

พระคุณเจ้ามีข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการคดโกงในสังคมไทยอย่างไรครับ
ตลอดปีเทศน์แต่เรื่องนี้ โดยเฉพาะปีนี้เป็นปีแห่งการโกงอย่างบ้าระห่ำ โกงกระทั่งวัคซีนหมาบ้า หรือที่เรียกว่าโกงหมากิน เป็นปีโกงที่ข้าราชการซึ่งเมื่อก่อนเคยได้รับการยกย่อง ชนิดที่ว่าใครมีลูกหลานเป็นข้าราชการ เป็นผู้ว่าฯ เป็นผู้ใหญ่บ้าน กำนัน เขาจะได้รับการเคารพนับถือยันตาย ยันเกษียณ แต่เดี๋ยวนี้เขาเปรียบข้าราชการเป็นอะไรรู้ไหม

เปรียบเป็นอะไรครับ
เขาเปรียบข้าราชการเป็นแมว งบประมาณแผ่นดินเป็นปลาย่าง สํานวนโบราณบอก ‘เอาปลาย่างไปฝากไว้กับแมว’ แล้วไอ้แมวนี้เป็นแมวที่ไม่กินเจด้วย กินจุ งบประมาณเสียหาย แผ่นดินเสียหายมากมาย แล้วคนหลอกลวงต้มตุ๋นขี้โกงมันมีสารพัดวิธี พัฒนาวิธีการโกงอย่างชนิดที่เราคิดไม่ถึงเลย เช่น โกงผ่านออนไลน์ แก๊งคอลเซ็นเตอร์ เป็นต้น เมื่อก่อนนี้เขาจะเอาทรัพย์ใคร ต้องมาปล้น มาจี้ ต้องตี ต้องฟัน เดี๋ยวนี้สามารถหลอกให้โอนเงินลอยเข้าบัญชีได้เลย

เป็นข่าวไปทั่วว่าแม้แต่โกงเงินศาสนาก็มี
แม้กระทั่งบุญก็โกง โกงเงินทำบุญก็มี ใครจะไปนึกว่าเงินทอนวัดจะระบาดขนาดหนักจนพระผู้ใหญ่ต้องถูกจับสึก ที่จริงแล้วก็ไปเสียท่าข้าราชการนั่นแหละ ข้าราชการเมื่อก่อนนี้ ใครๆ ก็นับถือกันน่าดูเลย เดี๋ยวนี้มันกลายเป็นแมวกินปลาย่างไม่รู้จักอิ่ม

พระคุณเจ้ามีวิธีแก้โกงบ้างไหมครับ
ทีนี้วิธีแก้โกง มีอยู่ตัวหนึ่งที่เป็นหลักในการแก้งก แก้โกง คือเช้าขึ้นมาใส่บาตรทุกวัน เราเคยไปเทศน์พวกที่ติดคุกเกี่ยวกับโกงเงิน เคยถามว่าใส่บาตรทุกเช้าไหม ? เขาจะตอบว่าไม่เคย เหมือนไม่มีภูมิคุ้มกันการโกง เพราะจิตที่คิดจะให้ มันสบายกว่าจิตที่คิดอยากได้ เราใส่บาตรทุกวันๆ ก็จะโกงใครยาก

สรุปข้อนี้ เราจะให้นิทานสักเรื่อง เกี่ยวกับการแก้โกง ซึ่งเคยเล่าแล้ว คนที่พลาดเขามาบอกว่าเสียดายที่ไม่ได้ฟังเรื่องนี้มาก่อน เรื่องมีอยู่ว่ามีเศรษฐีคนหนึ่ง ตายแล้วคิดจะเอาเงินไปฟาดหัวยมบาล ตอนมีชีวิตเศรษฐีคนนี้มีเงินเยอะ เวลาเขาก่อคดี เขาไม่เคยติดคุก เพราะเอาเงินฟาดทนาย ผู้พิพากษา ตุลาการ ตำรวจ จนรอดตลอด เขาฟาดเงินแล้วก็ลอยนวล ภาษาไทยเดี๋ยวนี้พูดว่า ‘คนรวยนอนบ้าน คนจนนอนคุก’

ทีนี้พอเขาตาย ก็มาเจอหน้ายมบาล เขาคิดว่าเหมือนข้าราชการทั่วไปที่จะเอาเงินฟาดหัวได้ เศรษฐีจึงเดินไปหายมบาล บอกว่า ‘ยมบาลให้เราไปเกิดเถอะ เรายังใช้เงินได้อีกเยอะ เงินเรายังเหลือเยอะมาก’ ว่าแล้วเศรษฐีก็เสนอยมบาล ‘ผมให้ห้าหมื่นบาท ปล่อยผมไปเถอะ’ ยมบาลได้ฟังดังนั้น ยกไม้เท้ากระแทกพื้นดัง ปัง! แล้วหันหน้าหนีไปทางตรงข้าม เศรษฐีเห็นดังนั้น คิดว่าคงเสนอน้อยไป เดินอ้อมมาหา พอยืนอยู่หน้ายมบาล เศรษฐีรีบเสนอใหม่ “ห้าแสนเอาไหม” ยมบาลก็กระแทกไม้เท้าลงพื้นเสียงดัง แล้วหันหน้าหนีอีก คราวนี้ทำเสียง จิ๊จ๊ะจิ๊จ๊ะ มึงดูถูกกูมากไปด้วย เศรษฐีเห็นแบบนั้นนึกว่าคงเหมือนข้าราชการทั่วไปที่ทำเล่นตัว ก็อ้อมไปหาข้างหน้าอีก ทีนี้เศรษฐีเสนอใหม่ “ห้าล้านเอาไหม” ยมบาลกระแทกไม้เท้าเสียงดัง ปัง! อีก แต่ไม่หันหน้าหนีแล้ว ท่านเพ่งสายตา จ้องเศรษฐีเขม็ง แล้วบอก

‘เอามาห้าบาทเดี๋ยวนี้ แล้วจะปล่อยไปเกิดใหม่’

เศรษฐีได้ยิน ดีใจ รีบล้วงไปรอบตัว ปรากฏว่าไม่มีเงินติดมาสักบาท เพราะตายแล้วเอาอะไรไปไม่ได้เลย

โกงเขามาตั้งเยอะ พอตายแล้วเอาไปไม่ได้
ใช่ ตายแล้วเอาอะไรไปไม่ได้เลย คำพูดโบราณแบบนี้มีมาตั้งนาน แต่คนไม่คิด เพราะฉะนั้นมันก็เลยโกงเพราะนึกว่า ตายแล้วจะเอาอะไรไปได้ ถ้าคนเราได้ยั้งคิด ฟังนิทานเรื่องตายแล้วเอาเงินไปไม่ได้เลย จะเอาเงินไปฟาดหัวยมบาลห้าบาทยังไม่มีติดตัวไปเลย ถ้าเขาได้ยิน ได้ฟังเรื่องอย่างนี้ เราว่าเขาจะฉุกคิดขึ้น

ได้ฟังนิทานแล้วชวนฉุกคิดเลยครับ แต่ทีนี้เรื่องตักบาตร บางคนเห็นพระบางรูปฮั้วกับแม่ค้าขายข้าวแกง คือพระรับมาแล้วขายคืนให้แม่ค้า ก็ไม่ค่อยจะอยากใส่บาตรกัน
เท่าที่ได้ยินมา ผัวบวช ลูกบวช เมียขายกับข้าวใส่บาตร แล้วก็วนกันอยู่อย่างนั้น ฉะนั้นเราต้องดูด้วย ถ้าเห็นว่าพฤติกรรมไม่ดี เราก็เลิกใส่บาตร พระเณรที่ดีๆ ยังมี ก็เลือกใส่บาตร เพราะถ้าทำบุญไม่เลือก พระพุทธเจ้าบอกว่า เราไม่สรรเสริญคนทำบุญเก่ง ทำบุญมาก ทำบุญบ่อย ทำบุญถี่ แต่สรรเสริญคนที่ใคร่ครวญแล้วนำออกให้ ทำอะไรมันต้องวิจัยบ้าง ให้ส่งเดชเดี๋ยวก็เข้าข่ายส่งเสริมกำลังโจรให้ปล้นศาสนาเปล่าๆ

อย่างเรื่องจะใส่บาตรนี้ ท่านมีวิธีป้องกันไหมครับ
เราต้องคอยสังเกตพฤติกรรม ทำไมสายป่านนี้แล้วยังไม่กลับวัด บิณฑบาตรทำไมเลือกเอาแต่ของดีๆ บางรูปเลือกเอาแต่ปัจจัย แล้วขอทิ้งกองไว้ก็มี อย่างของอาตมานี้ เอามาแจกคนยากคนจน คนชรา เด็กกำพร้า บิณฑบาตรได้มาก็เอามาเลี้ยงคน เป็นคนที่เขาอยู่ในสภาพอดอยากยากจนข้นแค้น ไม่ได้เอาไปทิ้งไปขว้าง จำข่าวคนที่ถูกหลอกให้ทำข้าวกล่องหมื่นกล่องได้ไหม รับงานมาเขาก็หวังจะได้กำไร แล้วจำนวนมากขนาดนั้นเขาก็ต้องจ้างคนรอบๆ หมู่บ้านมาช่วยทำ ผลสุดท้ายช็อกตายไปหนึ่งคน เสียเงินไปสี่ซ้าห้าแสน หมดไปแล้วไม่ได้คืนเลย อันนี้มันเป็นเรื่องที่คนถูกโกงก็ช้ำ

ในทางศาสนานี้ โกงแล้วถือเป็นเวรกรรมติดตัวไป
เรื่องเวรกรรมนี้จะบอกให้ คนที่โกงเขา พวกนี้ชาติหน้าแม้จะมีรายได้ จะมีมรดก เงินเดือนมาก ค้าขายกำไรดี แต่มันจะเก็บเงินไม่อยู่ จะรั่วไหลหกตกหล่น น้ำท่วม ไฟไหม้ เข้าส้วมลืมกระเป๋าสตางค์ไปเรื่อย จะเก็บเงินไม่ได้ แต่คนที่ไม่เคยคิดคดโกงใคร ถึงมีรายได้ต่ำ เงินเดือนน้อย แต่ก็จะเก็บเป็นกอบเป็นกำ เอาไว้ดูแลครอบครัวได้ ฉะนั้นจึงขอฝากคนที่โกงทั้งหลาย ก็ขอให้นึกเสียว่าตายแล้วเอาไปไม่ได้เลย เพราะคุณกำลังทำมาหากินโดยการหากรรมหาเวร การหากินนี้ต้องหากินแล้วเป็นบารมี เป็นความดี เขาเรียกสัมมากัมมันตะ ประกอบด้วยการเลี้ยงชีวิตชอบ การแย่งกิน ต้มกิน ขโมยกิน ขอเรียกคอรัปชั่น อย่างนี้เรียกหากินหากรรมหาเวร ฉะนั้นหากินแล้วควรมานั่งภูมิใจ ไม่ใช่มานั่งเครียดกับคดีที่ตัวเองก่อ ชีวิตจะห่อเหี่ยว ไม่ได้เรื่องเลย

แล้วข้อพิพาทเรื่องที่ดินของวัดสวนแก้วล่ะครับ
(หัวเราะ) ทำท่าจะแย่ เพราะเขารวมตัวกันแน่น แถมเคยพูดว่าถ้าบ้านเมืองนี้ ศาลแพ้ ข้าราชการแพ้ บ้านเมืองเดินต่อไม่ได้ แต่ถ้าให้พระแพ้รูปเดียว บ้านเมืองยังไปได้

ตอนนั้นทำไมจึงวางใจที่จะซื้อที่ดินแปลงนี้ครับ
เพราะเขาปล่อยทิ้งที่ดินมาตั้ง 19 ปี ซึ่งมันเป็นการครอบครองที่ดินแบบปรปักษ์ ฉะนั้นพอบอกเป็นนางวันทนาเช่าเขา เราแพ้เลย

แต่กลับกลายเป็นว่ามูลนิธิเป็นฝ่ายผิด
มันเป็นเรื่องน่าคิดนะ ทนายยื่นเรื่องให้ศาลจังหวัดนนทบุรีพิจารณาออกโฉนดให้นางวันทนา ศาลรับเรื่อง สั่งกรมที่ดินให้ออกโฉนด กรมที่ดินก็ปั้มโฉนด มอบให้นางวันทนา นางวันทนานำมาขายวัด คนยื่นเรื่องไม่ผิด คนสั่งให้ออกโฉนดไม่ผิด คนปั๊มโฉนดไม่ผิด คนได้โฉนดมาขายไม่ผิด ผิดคนซื้อ มันเป็นเรื่องแปลกไหม

ตอนนี้เขาใช้ประโยชน์จากที่ดินไหมครับ
ไม่ได้ใช้ประโยชน์จากที่ดินเลย 10 กว่าปีแล้ว เขาไม่ได้ทำอะไรเลย ปล่อยทิ้งไว้ให้รกอย่างนั้น เพราะที่ไม่สวยเป็นที่ชายธง

ท่านพยายามอย่างมากที่จะเรียกร้องความชอบธรรมให้กับมูลนิธิสวนแก้ว
ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา เราออกเรียกร้องหลายรายการ ออกข่าวตั้งเยอะ แต่ก็แปลกที่เรื่องไม่เดิน ขนาดอาจารย์วิริยะ นามพงษ์พันธ์ ยังบอกว่า นี่นะ ถ้าพระพยอม เป็นคนอเมริกัน เสียภาษี เสียนั่นเสียนี่อย่างถูกต้อง รัฐเก็บภาษีไปแล้ว พระพยอมต้องได้รับการเยียวยา เพราะใครที่ไปทำนิติกรรมกับรัฐแล้วต้องมาเสียหายภายหลัง รัฐจะต้องจ่ายค่าเยียวยา อันนี้แปลกมาก ของเราไม่ได้สักบาท แอ๊ด คาราบาว ยังแต่งเพลงพระยอมเลยว่า ‘เกิดเป็นคนไทยระวังจะเป็นผู้ถูกกระทำให้เสียหาย โดยถูกต้องตามกฎหมาย และระเบียบราชการอย่างโปร่งใส’

ถ้าเกิดมูลนิธิต้องเป็นฝ่ายเสียที่ดินผืนนี้ไปล่ะครับ
จริงๆ ตอนนี้เรารู้สึกเย็นมาก คือคิดว่าเราแพ้ก็ดีอย่าง จะได้พักผ่อน ไม่ต้องไปบุกไปทำ แต่ทีนี้เราต้องการอะไรรู้ไหม เราต้องการความเป็นธรรมให้แก่บ้านเมืองบ้าง ไม่ใช่ว่าขนาดคนมีต้นทุนทางสังคมอย่างเรายังโดนอย่างนี้ แล้วไอ้คนที่ไม่มีต้นทุนทางสังคมล่ะ เราถึงใจสู้ อยากจะทำให้มันถึงที่สุด สุดซอยเลย อย่างน้อยก็เป็นอุทาหรณ์ให้แก่คนอื่นบ้าง.