ผู้แข็งแกร่งกว่าย่อมอยู่รอด : ประสาท นิรันดรประเสริฐ
ในฐานะที่ทำงานสะท้อนวิถีชีวิตผู้คนในหลายรูปแบบผ่านภาพวาด คุณประสาทเคยถูกโกงบ้างไหม
ผมรู้สึกว่าตัวเองถูกโกงอยู่ตลอด บางทีหากพิจารณาดูแล้วอาจจะไม่ถูกโกงก็ได้ แต่ที่ถูกโกงเพราะเรายินยอมเองเป็นส่วนมาก
อยากให้ช่วยยกตัวอย่างหน่อย
ล่าสุดไปซื้อเครื่องเล่นเอ็มพีสามที่ห้างสรรพสินค้า แต่ผมไม่รู้เรื่องเอ็มพีสามเลยนะ วันนั้นผมเดิน เดิน เดินไปทั่วจนเหนื่อย ตัดสินใจว่าเข้าร้านนี้แหละวะ เหมือนพนักงานขายไม่ใช่คนไทยด้วย เพราะพูดไทยไม่ค่อยชัด แต่หน้าไทย พอรู้ว่าผมต้องการเครื่องเล่นเอ็มพีสาม เขาหยิบมาให้ดูเลย บอกราคาพันกว่าบาท ผมดูอยู่หลายรอบ ทั้งเครื่องราคา 300, 500 แต่ถูกใจพันกว่าบาทที่เขาเสนอมา ผมขอลองฟัง เขาบอกข้างในไม่มีถ่าน ตอนนี้ฟังไม่ได้ แล้วเจ้าเครื่องตัวนี้ยังมีอะไรแปลกๆ อีกหลายอย่าง เช่น ไม่มียี่ห้อ ไม่มีใบรับประกัน ทั้งที่ราคาไม่ใช่ถูกๆ แต่ด้วยความที่เดินจนเหนื่อยแล้ว จึงตัดสินใจซื้อ ผลสุดท้ายพอกลับมาบ้าน มันเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์ไม่ได้ แกะดูช่องใส่ถ่าน มันมีถ่านนี่ แล้วเมื่อเปิดฟังเพลง โอ้โห อย่างกับไปอัดมาจากรายการวิทยุ ฟังไม่ได้อรรถรสเลย ราคาแย่กว่าเครื่องเล่นจากลำโพงแตกๆ ของเครื่องเล่นเอ็มพีสาม ราคา 300 บาทเสียอีก ฉะนั้น ผมจึงมีความรู้สึกว่า เฮ้ย ! นี่มันโกงนี่หว่า
นอกจากนี้ยังมีเรื่องอื่นที่รู้สึกว่าถูกโกงอีกไหมครับ
มีครับ คือเรื่องค่าโทรศัพท์ที่จ่ายรายเดือน เดือนละ 600 กว่าบาทนี่แหละ แต่บิลกลับมา 2,000 กว่าบาท แล้วอ้างว่าผมเข้าไปกดรับข่าวสารจากอินเตอร์เน็ต ประเภทเว็บอนาจาร ผมยอมรับไม่ได้ เพราะไม่เคยเข้าไปดู จึงร้องเรียน จนเป็นเรื่องเป็นราวขึ้นมา แต่ทางบริษัทเครือข่ายยอมคืนเงินให้ เขารับผิดชอบ
เรื่องนี้บางทีก็เกิดขึ้นได้ด้วยการถูกฟิชชิ่ง หรือถูกหลอกให้คลิกการให้บริการต่างๆ โดยไม่รู้ตัว ซึ่งมีอยู่เต็มอินเตอร์เน็ตไปหมด แต่คุณประสาทมีวิธีป้องกันอย่างไร
ทุกวันนี้ผมยังรู้สึกว่าตัวเองโดนโกงอยู่นะ เรื่องโทรศัพท์ อย่างเวลาอยู่บ้านผมจะใช้อินเตอร์เน็ตบ้าน แต่พอออกนอกบ้าน ก็จะใช้แบบเติมเงินแทน เพราะผมยกเลิกบริการแบบรายเดือนไปแล้ว ตั้งแต่ที่มีปัญหาครั้งก่อน เช่น ถ้าออกนอกบ้าน 2 วัน ผมก็ซื้อโปรฯ เน็ตแบบ 2 วัน เป็นต้น
ผมเป็นคนที่ไม่มีภูมิคุ้มกันด้านการโกง เหมือนเวลาไปซื้อของ อย่างกล้องถ่ายภาพ โทรศัพท์ หรืออุปกรณ์อินเตอร์เน็ตทั้งหลาย ต้องอาศัยคนที่รู้ไปซื้อให้ หรือไปหาข้อมูลมาให้ แล้วบอกสเปคมา ผมถึงจะรอดพ้นจากการโกงได้ ซึ่งในความเป็นจริงแล้วทำไมมันเป็นอย่างนั้น
มันเป็นเพราะอะไร สังคมจึงเป็นแบบนี้ไปแล้ว
ผมนึกไปถึงทฤษฏีของ ชาลส์ ดาร์วิน ที่กล่าวไว้ว่า ‘ผู้แข็งแกร่งกว่าย่อมอยู่รอด’ คำพูดนี้ ผมว่าเป็นคำที่ทำให้เรายอมจำนนกับอะไรบางอย่าง ซึ่งไม่ถูกต้อง คนที่แข็งแกร่งเท่านั้นจึงจะอยู่รอด มันไม่แฟร์ เพราะเวลามีปัญหาเรามักจะปลอบใจตัวเองว่า ไม่เป็นไรหรอก เพราะเราไม่แข็งแรงเอง ผมยอมรับไม่ได้ ถ้าเราอยู่ในสังคม เราต้องเกื้อกูลกัน
การโกงจะหมดไป ต้องเริ่มที่ตัวเราหรือเปล่า
จริงๆ แล้วทำให้การโกงหมดไปมันยาก แต่เราก็ต้องทำ เริ่มที่ตัวเรา เกื้อกูลซึ่งกันและกัน จะไปหวังพึ่งรัฐบาลอย่างเดียวไม่ได้ เพราะไม่เคยพึ่งได้เลย อย่างล่าสุดเรื่องฝุ่นในกรุงเทพฯ คนไทยถูกปลูกฝังให้มีความเชื่อว่าคนสูบบุหรี่เป็นฆาตกร แต่ผมสูบในพื้นที่ๆ ไม่รบกวนใคร และเข้าใจด้วยว่าหลายคนก็แพ้ควันบุหรี่ รัฐบาลต้องใช้กฎหมายให้ถูกต้องที่สุด ด้วยการจัดที่ทางที่เหมาะสม กลับมาที่ฝุ่นพิษ ทำไมคุณไม่ใช้วิธีเดียวกันกับเรื่องบุหรี่ ด้วยการเก็บภาษีหนักๆ สำหรับผู้ที่มีส่วนสร้างฝุ่น แล้วนำเงินภาษีที่ได้มาพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนไทยให้ดีขึ้น