ก็อปข้ามโลก / ลลิดา ธนานุประดิษฐ์ / กราฟิกดีไซน์

น้องสไมล์ สาวอารมณ์ติสต์ เจ้าของแคแรคเตอร์การ์ตูนสุดแสนน่ารัก “คุณหมีกับเจ้าเหมียว” เธอเรียนมาในสายนิเทศศิลป์ เรียนคอมพิวเตอร์กราฟิกโดยตรง ด้วยความชอบวาดรูป ชอบทำในสิ่งที่ตัวเองรัก มักจะวาดรูปลายเส้นโชว์ผลงานภายใต้ลายเซ็นของตัวเอง โดยอาศัยโลกออนไลน์เป็นสื่อกลางในการนำเสนอผลงาน เธอบอกว่ากว่าจะคิดแคแรคเตอร์ตัวการ์ตูนสองตัวนี้ได้ กว่าจะวาดออกมา กว่าจะปรับแบบจนเข้าที่ ใช้เวลานานถึง 4-5 ปีเลยทีเดียว

กว่าจะลงตัวเป็นตัวการ์ตูนที่อาจจะเรียกได้ว่า “เป็นตัวการ์ตูนที่ถูกก็อปบ่อยที่สุดในประเทศไทย” ไม่เว้นแม้แต่กับคนจีน พูดกันคนละภาษา

แต่ยังอุตส่าห์สร้างวีรกรรม “ก็อปข้ามโลก”

“สไมล์เคยทำสติ๊กเกอร์ไลน์เป็นรูปคุณหมีกับเจ้าเหมียว เคยมีคนจีนก็อปไปขายในวีแชท เขาเอาสติ๊กเกอร์ของเราไปเลย แต่เอาไปลบชื่อเราออก ไปเปลี่ยนทุกอย่างเป็นภาษาจีน รายนี้ต้องตามอยู่นาน กว่าวีแชทจะยอมเอาสติ๊กเกอร์ออกให้”

สำหรับความรู้สึกที่ถูกก็อปงานบ่อยๆ น้องสไมล์บอกกับนิตยสารโกงว่า

“เศร้านะ มันก็เศร้าอยู่ ไม่รู้ว่าทำไมเขาต้องก็อปของเราไปด้วย แต่มันมองได้หลายมุม มองอีกแง่ก็อาจจะเป็นเพราะตัวการ์ตูนของเราน่ารัก อย่างเราโดนก็อปมาแล้วหลายต่อหลายครั้ง นับไม่ถ้วน ทั้งเอาการ์ตูนที่เราวาดไปทำเป็นขนมเค้ก ทำเป็นจานชาม ช้อนส้อม มีหมดทุกอย่าง”

โชคดีที่มีแฟนคลับเยอะ มีคนคอยแจ้งอยู่เรื่อยว่าเห็นงานถูกก็อปตรงโน้นตรงนี้ ต้องเสียเวลาไปไล่ตาม โดยมากมักจะไม่ได้ค่าลิขสิทธิ์ แต่ผู้ละเมิดจะลบผลงานออกไปเฉยๆ เธอบอกว่าก็ดีไปอย่าง ที่มีคนคอยรักษาผลประโยชน์ให้

อย่างเช่นในกรณีล่าสุด แฟนคลับของน้องสไมล์ไปพบตัวการ์ตูนคุณหมีปรากฏอยู่บนแพคเกจจิ้งของขนมปังสังขยาที่วางขายอยู่ในร้านคอนวีเนียนสโตร์ สืบไปสืบมาพบว่าเป็นขนมของร้านเอง แต่ว่าจ้างซัพพลายเออร์เป็นผู้ผลิต โดยทางผู้บริหารก็ไม่ทราบว่าตัวการ์ตูนดังกล่าวเป็นลิขสิทธิ์ของน้องสไมล์ งานนี้น้องจึงติดต่อขอพูดคุยในเรื่องลิขสิทธิ์แคแรคเตอร์ตัวการ์ตูน ผู้บริหารก็ใจดี รีบเชื้อเชิญให้เข้าไปพบ เมื่อได้พูดคุยกันแล้ว

น้องสไมล์ได้รับค่าตอบแทนลิขสิทธิ์เป็นเงินจำนวนหนึ่ง น้องสไมล์ฝากบอกว่า อยากให้คิดถึงความเหนื่อยยากในการสร้างสรรค์ผลงานของคนสร้างงานด้วย กว่าจะคิด กว่าจะวาดออกมา ไม่ใช่เรื่องง่าย คนทั่วไปมักเข้าใจว่าเป็นแค่ภาพวาด เป็นแค่ภาพการ์ตูน คงวาดออกมาอย่างง่ายๆ และใช้เวลาไม่นาน แต่ที่จริงกว่าจะวาดได้ ต้องสั่งสมประสบการณ์นานหลายปี อยากให้คำนึงถึงตรงจุดนี้

ไม่อยากให้คิดอะไรกันง่ายๆ…

สำหรับผู้ที่รักในการสร้างสรรค์ผลงาน โดยใช้โลกออนไลน์เป็นสื่อในการนำเสนอ น้องสไมล์บอกว่าอยากให้ใส่ลายเซ็นหรือแสดงชื่อเจ้าของผลงานอย่างชัดเจน เพราะบางคนเห็นรูปวาดน่ารักก็อยากเอาไปใช้ และในโลกออนไลน์นั้น เมื่อใครอยากได้ของๆ ใคร ก็เอาไปได้อย่างง่ายๆ โดยไม่ค่อยคำนึงถึงรื่องของลิขสิทธิ์

น้องสไมล์อยากให้ผู้สร้างงานทุกคนปกป้องสิทธิของตัวเองด้วยครับ.